Mewn ymateb i ymchwil sy鈥檔 datgelu鈥檙 heriau y mae COVID-19 yn eu cyflwyno i bobl sy鈥檔 byw 芒 dementia, mae prosiect Mentro Gyda鈥檔 Gilydd GIG Cymru wedi creu cyfres o fideos i鈥檞 cefnogi.
Dywedodd Dr Natalie Elliot, Arweinydd y Prosiect ac Arweinydd AHP Ymgynghorol Cenedlaethol ar gyfer Dementia ym Mwrdd Iechyd Prifysgol Caerdydd a鈥檙 Fro:
鈥淢ae Mentro Gyda鈥檔 Gilydd yn brosiect cenedlaethol sy鈥檔 helpu pobl sy鈥檔 byw 芒 dementia i addasu i newidiadau yn eu hamgylchedd o ganlyniad i gyfyngiadau COVID-19. Rydym wedi creu鈥檙 ffilmiau fel 鈥榮traeon digidol鈥� i geisio tawelu meddwl unrhyw un sy鈥檔 bryderus am ddychwelyd at fywyd o fewn eu cymunedau. Nod y ffilmiau yw lleddfu gorbryder a lleihau ynysigrwydd wrth i鈥檙 cyfyngiadau lacio.鈥�
Yn 么l Cymdeithas Alzheimer, mae bron i hanner y bobl (46%) sy鈥檔 byw 芒 dementia wedi nodi bod y pandemig wedi cael effaith negyddol ar eu hiechyd meddwl, gyda dros 1 ym mhob 3 yn dweud eu bod wedi colli hyder i fynd allan a chyflawni tasgau dyddiol.
Mae鈥檙 ofalwraig Ceri Higgins yn aelod o Leisiau Dementia, gr诺p annibynnol o dan arweiniad pobl sy鈥檔 byw 芒 dementia a gofalwyr, sy鈥檔 rhoi llais i bobl sy鈥檔 byw 芒 dementia yng Nghymru. Dywedodd hi:
鈥淢ae adnoddau Mentro Gyda鈥檔 Gilydd yn gymorth sydd ei ddirfawr angen er mwyn ein harwain o ran sut i ymgyfarwyddo a deall amgylchiadau ac amgylcheddau sy鈥檔 rhan o鈥檔 bywydau bob dydd o鈥檙 newydd. Mae nifer ohonom wedi bod ar ein pen ein hunain ac wedi ein heffeithio gan y pandemig, o ganlyniad i golli rwt卯n a chysylltiad, ac mae Mentro Gyda鈥檔 Gilydd yn cynnig cipolwg ar fywyd yn y gymuned a rheswm dros ymgysylltu unwaith yn rhagor.鈥�
Mae fideos Mentro Gyda鈥檔 Gilydd wedi鈥檜 dylunio i leihau鈥檙 pryderon sy鈥檔 deillio o straen COVID-19 a bod allan o鈥檙 arfer o adael y t欧, lle mae newidiadau i brosesau a oedd yn gyfarwydd o鈥檙 blaen yn golygu bod hyd yn oed ymweld 芒鈥檙 llyfrgell yn gallu achosi straen.
Mae鈥檙 ffilmiau oddeutu dwy funud o hyd ac maent wedi鈥檜 dylunio鈥檔 arbennig 芒 throslais bywiog, lluniau a thestun, yn ogystal 芒 rhai wynebau cyfeillgar y tu 么l i fasgiau, er mwyn annog unrhyw un a allai fod yn teimlo鈥檔 nerfus ynghylch mynd allan.
Gall unrhyw un sy鈥檔 dymuno ymgyfarwyddo 芒鈥檙 newidiadau hyn ddefnyddio鈥檙 adnoddau, nid y rhai hynny sy鈥檔 byw 芒 dementia yn unig. Gall unrhyw un wylio鈥檙 ffilmiau i weld y mesurau diogelwch newydd megis systemau unffordd, arwyddion cadw pellter cymdeithasol a sgriniau clir, sy鈥檔 gallu bod yn ddryslyd i ddechrau.
Mae鈥檙 fideos wedi鈥檜 datblygu mewn partneriaeth rhwng y GIG yng Nghymru, Awdurdodau Lleol ac ystod o fusnesau a phartneriaid. Cafodd y prosiect gefnogaeth a goruchwyliaeth trwy Gynllun Enghreifftiol Comisiwn Bevan.
Drwy ddangos enghreifftiau o arwyddion y gallai pobl ddisgwyl eu gweld, systemau unffordd, marciau cadw pellter cymdeithasol a mwy, bydd yr adnoddau hyn yn helpu unigolion i ymgyfarwyddo 芒鈥檙 mesurau diogelwch newydd mewn siopau, llyfrgelloedd, caffis, gwasanaethau gofal iechyd a lleoliadau cymunedol eraill.
Mae鈥檙 ffilmiau hefyd ar gael ar ffurf pamffled, wedi鈥檜 hargraffu yn Saesneg ac yn Gymraeg.
- Yn 么l I fywyd cymunedol
Gwahoddir unrhyw fusnesau sy鈥檔 dymuno cymryd rhan i anfon e-bost at Natalie.Elliot@wales.nhs.uk i ganfod sut i gyfrannu fideo yn arddangos eu mesurau diogelwch COVID-19.
Gweld yr adnoddau fideo:
- Saesneg: https://rb.gy/lkzstg
- Cymraeg: https://rb.gy/yrgqle
Yn ogystal, mae Yn 脭l i Fywyd Cymunedol, menter Gwelliant Cymru, yn darparu adnoddau er mwyn i arweinwyr cymunedol eu teilwra ar gyfer pobl yn eu hardal leol sy鈥檔 cael trafferth ers y pandemig i ddychwelyd at fywyd yn y gymuned. Mae鈥檙 adnoddau yn cynnwys templedi y gellir eu haddasu a gwybodaeth am addasiadau ar gyfer busnesau lleol gan gynnwys ardaloedd diogel i orffwys, megis llefydd eistedd, a chiwio blaenoriaeth.
Dywedodd Rebecca Hanmer, Uwch Reolwr Gwella gyda Gwelliant Cymru;
鈥淒echreuodd Yn 脭l i Fywyd Cymunedol yn Aberpennar gan bobl a sefydliadau lleol, gan gynnwys yr heddlu, trafnidiaeth, yr awdurdod lleol, y sector gwirfoddol, iechyd a gofal cymdeithasol, siopau a busnesau, a weithiodd gyda鈥檌 gilydd i nodi pwy oedd angen cymorth a beth oedd ei angen.
Mae hwn yn enghraifft holistaidd o sut daeth y gymuned at ei gilydd i ddarparu cefnogaeth mewn modd integredig a galluogi pobl i ddychwelyd at fywyd yn y gymuned.鈥�