Dechrau gwaith adeiladu ar safle addysg ôl-16 uwch-dechnoleg ar gost o filiynau o bunnau yng Nglynebwy

Mae’r contractwyr ISG wedi dechrau gwaith ar safle hen ffatri Monwel Hankison, Glynebwy, i greu safle addysg ôl-16 newydd uwch dechnoleg ar gost o filiynau o bunnau.

Bydd y safle peirianneg gwerth uchel (HiVE) newydd 21,808 tr sg yn darparu hyfforddiant ac addysg o’r math diweddaraf un ar gyfer pobl ifanc a busnesau ym meysydd roboteg, uwch ddeunyddiau a gweithgynhyrchu, a thechnolegau digidol a galluogol.

Mewn partneriaeth gyda Choleg Gwent a phartneriaid diwydiant, sicrhaodd y Cyngor dros £12 miliwn o raglen Cymoedd Technoleg Llywodraeth Cymru a Llywodraeth y Deyrnas Unedig i ddod ag adeilad yr hen ffatri, oedd yn segur, yn ôl i ddefnydd a chreu cyfleuster HiVE.

Caiff y cyfleuster ei leoli ar y safle 1.96 erw yng Nglynebwy, safle hen adeilad Monwel Hankison ar Heol Letchworth.

Yn agos at ganol tref Glynebwy a Choleg Gwent, Hafan Dysgu AƬ, bydd gofod addysgu ansawdd uchel gyda darpariaeth ar gyfer hyd at 600 o fyfyrwyr, ynghyd ag ystafelloedd dosbarth, ardaloedd astudio ac amrywiaeth o ofodau gweithdy. Gosodir roboteg ac offer gweithgynhyrchu o’r math diweddaraf un yn y gofod a byddant ar gael i’w defnyddio gan fyfyrwyr ôl-16 a busnesau sy’n defnyddio technolegau newydd.

Yn ychwanegol, ar draws AƬ ac ardal Blaenau’r Cymoedd, bydd gan ysgolion cynradd ac uwchradd fynediad i HiVE a byddant yn medru cael darlithwyr gwadd ac arddangosiadau i helpu dealltwriaeth o fyd gwaith drwy brofiadau byd go iawn a mynediad i offer tu allan i alluedd ysgolion, sy’n aml yn gyfyngedig.

Bydd y cyfleuster ar gael i breswylwyr o bob rhan o Gymru a bydd ganddo’r cylch gorchwyl i annog dysgwyr a myfyrwyr o grwpiau a dangynrychiolir i yrfaoedd mewn gwyddoniaeth, technoleg, peirianneg a mathemateg (STEM).

Y bwriad yw cwblhau’r gwaith adeiladu erbyn Gorffennaf 2024 mewn pryd i groesawu myfyrwyr, yn cynnwys rhai sydd wedi cofrestru ar gyrsiau peirianneg yng Ngholeg Gwent o hydref 2014.

Caiff y prosiect ei ariannu ar y cyd gan Gronfa Ffyniant Bro Llywodraeth y Deyrnas Unedig a £3.9 miliwn o Raglen Cymoedd Technoleg Llywodraeth Cymru.

Gweledigaeth Cymoedd Technoleg yw creu ffocws technoleg uchel egnïol a gyda’r gorau yn y byd ar gyfer cwmnïau gweithgynhyrchu o bob maint sy’n seiliedig yng Nghymru gan gwmpasu llawer o is-sectorau allweddol, yn cynnwys digidol, seibr, deallusrwydd artiffisal, roboteg a gweithgynhyrchu gan ddarparu swyddi heriol, gwerth chweil a gwerthfawr. Mae’r rhaglen yn anelu i annog mabwysiadu technolegau digidol a datblygu uwch dechnolegau gwerth uchel sy’n cefnogi diwydiannau o’r math diweddaraf tebyg i 5G, technoleg batri ac ymchwil i gerbydau modurol ac ac awtonomaidd.

Meddai’r Cynghorydd John Morgan, Aelod Cabinet Lle ac Adfywio Cyngor AƬ:

“Mae hwn yn brosiect mor gyffrous a gafodd ei hwyluso gan y cyngor; mae medru datblygu cyfleuster addysg a hyfforddiant o’r math diweddaraf un yma ym Mlaenau Gwent mewn partneriaeth gyda Choleg Gwent i gefnogi ein cymuned fusnes yn newyddion gwych. Rwy’n sicr y bydd hyn yn sbardun i greu swyddi lleol sgil uchel a thwf economaidd hirdymor ar gyfer yr ardal”.

Dywedodd Guy Lacey, Pennaeth Coleg Gwent:

“Ein gweledigaeth yw ‘newid bywydau drwy ddysgu’. Mae hyn yn golygu ein bod yn ymroddedig i’r bobl ifanc sy’n byw yn y lleoedd a wasanaethwn, gan roi’r gefnogaeth iddynt dyfu a datblygu.

“Wrth i’r economi lleol alw am fwy o arbenigedd mewn meysydd STEM, mae Coleg Gwent yn anelu i baratoi gweithlu’r dyfodol mewn cyfleuster arbenigol fydd yn rhoi mynediad i ddysgwyr i dechnoleg o’r math diweddaraf ac arloesedd sy’n adlewyrchu safonau’r diwydiant.

“Bydd arbenigwyr y diwydiant yn cefnogi gyda chwricwlwm wedi ei ddiweddaru, gan sicrhau ein bod yn cyflawni rhagoriaeth ac arbenigedd i’r ardal fydd yn cyfrannu at dwf economaidd, cynyddu cyfleoedd swydd a gwella sgiliau yn y gymuned.”

Dywedodd Vaughan Gething, Gweinidog Economi Llywodraeth Cymru:

“Bydd y cyfleuster newydd gwych yma yn helpu i ysbrydoli’r genhedlaeth nesaf o beirianwyr, gan godi uchelgais a rhoi mynediad i bobl ifanc i’r sgiliau maent eu hangen ar gyfer gyrfaoedd ar gyflogau da yn niwydiannau’r dyfodol.

“Bydd  bod â chronfa o bobl ifanc dalentog yn allweddol wrth gyflawni ein gweledigaeth uchelgeisiol o greu canolbwynt uwch dechnoleg, egnïol yn y cymoedd a denu mewnfuddsoddwyr yn y sector gweithgynhyrchu uwch.”

Ychwanegodd Kevin McElroy, cyfarwyddwr gweithrediadau ISG:

“Mae cynyddu i’r eithaf y cyfleoedd y mae Industry 5.0 yn eu cyflwyno i unigolion, ein cymunedau a’r economi ehangach yn dibynnu ar i ni fod â’r sgiliau ac arbenigedd cywir ar gael yn lleol. Rydym yn dysgu fod buddsoddiad tramor yng Nghymru ac ar draws y Deyrnas Unedig yn dibynnu’n gynyddol ar gymwyseddau gweithlu, felly ni fedrir gorbwysleisio ymateb ar ffurf y cyfleuster HiVE rhagorol hwn yn nhermau ei effaith a’i waddol.”

  1. HiVE:

Nod HiVE yw:

  • Darparu cymwysterau perthnasol a chyfoes ar gyfer y chwyldro diwydiannol nesaf
  • Codi ymwybyddiaeth mewn ysgolion, disgyblion a’r gymuned yn ehangach
  • Codi uchelgais ac ysbrydoli cenedlaethau’r dyfodol
  • Gwella hygyrchedd
  • Codi lefelau cyrhaeddiad mewn STEM
  • Alinio gyda phartneriaid/rhanddeiliaid i ddatblygu pecyn/cynnig sgiliau, a
  • Mynd i’r afael â’r diffyg cydbwysedd rhwng y rhywiau mewn peirianneg.

Bydd y Ganolfan yn cynnig cynigion cyflogaeth a sgiliau gyda hyfforddiant, gan yn benodol alluogi myfyrwyr i brofi byd gwaith a chyfle i ennill cymwysterau tebyg i BTEC, HNC neu HND. Bydd yn ganolfan o ragoriaeth academaidd ar gyfer cymwysterau peirianneg perthnasol hyd at lefel 6 ac felly yn ymateb i ddiwydiant a’i anghenion. Caiff yr amgylchedd busnes ei hybu gan y nifer cynyddol o breswylwyr gyda sgiliau, gan ychwanegu at allu cystadleuol yr ardal.

Bydd datblygu’r Ganolfan yn sicrhau fod yr ardal yn barod ar gyfer y dyfodol drwy fedru ymateb i gwmnïau sy’n lleoli o fewn y Cymoedd Technoleg drwy fod â phreswylwyr gyda’r setiau sgiliau priodol. Bydd y set sgiliau priodol yn arwain at ostwng nifer y bobl ifanc a gaiff eu dosbarthu dan statws NEET (heb fod mewn addysg, cyflogaeth na hyfforddiant), gan felly godi gweithgaredd cyflogaeth ac economaidd yn yr ardal.

Bydd HiVE yn sicrhau fod gan bobl ifanc yr hyfforddiant a’r sgiliau perthnasol i wneud cais am swyddi yn y Sector Uwch Ddeunyddiau a Gweithgynhyrchu a Thechnolegau Digidol a Galluogol. Caiff myfyrwyr eu hyfforddi i fod â’r sgiliau STEM sy’n werthfawr i gyflogwyr lleol.

  1. Cyllid

Mae Llywodraeth Cymru wedi ymrwymo £3.97 miliwn i’r cynnig hwn, yn cynnwys:

  • £20,327 o gyfraniad i’r astudiaeth angen a gomisiynwyd gan Gyngor Bwrdeistref Sirol AƬ gan y Ganolfan Technoleg Gweithgynhyrchu (MTC).
  • £200,000 o gyllid had ar gyfer datblygu dyluniad manwl (yn benodol, gweithgareddau ac adroddiadau i ddod â darluniadau pensaernïol ac arolygon ecolegol ac arolygon eraill. Cafodd y swm hwn ei dalu yn llawn er mwyn galluogi cyflwyno’r cais cynllunio).
  • £160,000 a ddyfarnwyd yn Ionawr 2022 i gynorthwyo gyda dad-risgio gwaith dylunio manwl a symud o RIBA 3 i 4 wrth ddatblygu dogfennau tendr.
  • £600,000 ar gyfer prynu offer roboteg awtonomaidd a chreu hybiau dysgu bwydo/blasu yn Ysgol Gyfun Tredegar a Champws Dysgu Coleg Gwent.
  • £2.99 miliwn ym mis Mawrth 2022 ar gyfer darparu HiVE wrth symud ymlaen.

Cyfrannodd Llywodraeth y Deyrnas Unedig dros £8 miliwn o’i Chronfa Ffyniant Bro.